ظاهر آکنه و جوش مانند یکدیگر است اما علت بروز آنها با هم تفاوت دارد. آکنه یک بیماری است که باید برای درمان آن اقدام کرد. درحالی‌که جوش از وجود یک بیماری خبر می‌دهد.
آکنه چیست؟
آکنه به انگلیسی معادل (Acne vulgaris) و عارضهای پوستی است که اکثر افراد به‌خصوص نوجوانان آن را تجربه می‌کنند. این بیماری باعث مشکل در سیستم ایمنی بدن و ایجاد بیماری‌های دیگر نمی‌شود و فقط محدود به پوست فرد مبتلا است. با این‌حال چون بر ویژگی‌های ظاهری تاثیر می‌گذارد، برای مبتلایان اهمیت دارد.
آکنه صورت چیست؟
آکنه در جاهای مختلف از بدن مانند سر، شانه‌ها و قفسه سینه بروز می‌کند. اما تقریبا ۹۰ درصد از نوجوانان و بزرگسالان مبتلا، آکنه صورت را تجربه می‌کنند و درصد کمی این بثورات را در بازو و شانه و روی سینه تجربه می‌کنند.
اگرچه آکنه به‌جز مشکلات پوستی عارضهای دیگر ایجاد نمی‌کند اما در مواردی که آکنه‌ها شدید باشد می‌تواند باعث اسکار آکنه شود.
اسکار آکنه چیست؟
اسکار به معنای باقی ماندنجای جوش و آکنه روی پوست است که اغلب به‌صورت فرورفتگی است.
علائم آکنه چیست؟
از نام آکنه مشخص است که با تظاهرات پوستی به‌صورت جوش خود را نشان می‌دهد. مهم‌ترین نشانه‌ها برای بروز آکنه موارد زیر است:
1-ایجاد التهاب و قرمزی اطراف جوش ها
2-جوش های سر سیاه
3-جوش های سر سفید چرکی
4-وجود جوش در صورت، بازو‌ها و قفسه سینه که به صورت برجستگی کوچک و قرمز است و به آن پاپول گفته می‌شود.
5-کیست زیر پوست:(توده‌های دردناک و پر از چربی در پوست)
آکنه چگونه ایجاد می‌شود؟
غدد چربی در پوست قرار دارند، محل قرار گرفتن این غده ها نزدیک فولیکول‌ها است. به‌طور طبیعی غدد چربی با تولید ماده‌ای به نام سبوم از خشک شدن پوست جلوگیری می‌کند. درصورتی‌که ماده‌ی روغنی سبوم بیش از اندازه ترشح شود و با سلول‌های مرده ترکیب شود در فولیکول‌ها ایجاد آکنه می‌کند.
نوع آکنه‌ای که ایجاد می‌شود به وضعیت باز یا بسته بودن فولیکول بستگی دارد، به طور مثال اگر فولیکول بسته باشد یک جوش سر سفید و اگر فولیکول باز باشد جوش سر سیاه تشکیل می‌شود.
علت اکنه صورت چیست؟
آکنه در پوست به‌دلیل تجمع تجربی زیر پوست ایجاد می‌شود. اما عوامل بسیاری وجود دارد که باعث می‌شود چربی زیاد ترشح شود یا اینکه راه برای خروج نداشته باشد. این عوامل بستگی به سن فرد و شرایط زندگی وی دارد،مثل فعالیت های هورمونی که در نوجوانی و دوره‌ی بلوغ با ترشح هورمون‌های جنسی همراه است. هومورمون جنسی تستوسترون در پسران باعث رشد اندام جنسی می‌شود، در دختران هم تستوسترون باعث حفظ قدرت عضلانی و استخوانی می‌شود. تاثیر تستوسترون بر پوست با افزایش فعالیت غدد چربی و تجمع این چربی زیر پوست و ایجاد آکنه همراه است.
آکنه در زنان به چه علتی بروز می‌کند؟
زنان با تغییر در میزان ترشح هورمون‌ها علاوه بر نشانه‌های پوستی، علائم عوارض دیگری هم دارند. این نشانه‌ها موارد زیر است.
هیرسوتیسیم: عارضهای است که اختلالات هورمونی سبب رشد موهای زائد در پستان‌ها، کشاله‌ی ران و روی صورت می‌شود.
پریود های نامنظم در زنان مبتلا به اختلالات هورمونی شایع است.
معمولا این افراد به سندرم تخمدان پلی کیستیک هم مبتلا هستند.
از دیگر عوامل ایجاد آکنه و جوش :
استرس
سبک زندگی در نوجوانی و بزرگسالی بر مکانسیم سوخت و ساز و فعالیت‌های شیمیایی بدن تاثیر دارد. استرس با تولید مواد سمی در بدن مشکلات و عوارض زیادی برای سلامتی ایجاد می‌کند. یکی از مواردی که با بروز استرس و اضطراب تحت تاثیر قرار می‌گیرد میزان فعالیت غدد چربی در بدن است.
داروها
بعضی داروها مانند داروهای استروئیدی، داروهای صرع و لیتیوم باعث افزایش ترشح چربی در پوست و ایجاد آکنه می‌شود. افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند، اگر علائم آکنه را دارند باید با پزشک مشورت کنند و در صورت امکان‌پذیر بودن داروهای جایگزین استفاده کنند.بهتر است برای مصرف دارو با پزشک متخصص پوست و مو مشورت کنید.
ژنتیک
یکی از ادعاهایی که با قطعیت در مورد اکثر بیماری‌های می‌توان بیان کرد، تاثیر ارث بر انتقال ژن به فرزندان است. افزایش فعالیت غدد چربی در بدن، در سنین نوجوانی یکی از علل ابتلا به اکنه است که می‌تواند از والدین و از طریق کروموزوم‌ها به ارث برسد.
استفاده از کرم
استفاده‌ی زیاد از کرم‌های ضد آفتاب ومحصولات آرایشی مانند: کرم پودرها یا مرطوب کننده‌های با پایه روغنی زیاد می‌تواند سبب ایجاد آکنه شود. حتی محصولات مراقبت از مو هم در صورتی که چربی زیاد داشته باشند می‌توانند باعث ایجاد مشکل برای فرد شوند.
استفاده از محصولات بهداشتی و آرایشی بی کیفیت
یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد جوش در صورت و بدن، استفاده از محصولات نامعتبر و بی‌کیفیت است. این محصولات باعث بسته‌شدن منافذ پوست شده و یا اینکه با تحریک پوست، احتمال ایجاد جوش را افزایش می‌دهد
عدم لایه برداری و پاک کنندگی عمقی پوست
علت جوش سرسیاه، تجمع آلودگی و چربی بر سطح پوست است. این موضوع، می‌تواند به تحریک پوست منجر شده و حتی باعث ایجاد جوش‌های عفونی و سرسفید شود. لایه‌برداری روتین و پاک‌کنندگی عمقی پوست، از رخ‌دادن این اتفاق جلوگیری می‌کند.
روتین غلط بهداشتی زندگی
یکی از مهم‌ترین علل ایجاد جوش، روتین نامناسب زندگی است. عدم شست‌وشوی صورت پیش از خواب و یا عدم شست‌وشوی روبالشتی، می‌تواند جوش‌های صورت شما را افزایش دهد. بنابراین روبالشتی، ملافه‌ها، کلاه و روسری، هدبندها، لباس‌های ورزشی و عادی خود را در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری بشورید.
راه‌های درمان آکنه چگونه است؟
درمان آکنه به روش‌های مختلف انجام می‌شود،البته روشی که انتخاب می‌شود بستگی مستقیم به شدت آکنه‌ها دارد. در مواردی که نشانه‌ها خفیف است معمولا با درمان‌های خانگی و مراقبت‌های فردی آکنه از بین می‌رود. اما هنگامی که آکنه شدید باشد یا درد و خارش داشته باشد و احتمال این باشد که اسکار به جا بگذارد لازم است درمان‌های دارویی برای آن انجام شود.
درمان آکنه با مراقبت خانگی
درمان آکنه نیازمند صبوری زیاد است، چون مراقبت‌ها برای اثربخش بودن باید استمرار داشته باشند و با جدیت دنبال شوند. هر فردی می‌تواند با مراقبت از پوست میزان چربی باقیمانده بر آن را کنترل کند. موارد زیر راهکارهایی است که برای مراقبت از پوست توصیه می‌شود:
1-قبل از خواب پوست خود را با پاک کننده ها تمیز و خشک نمایید.
2-از خوردن غذاهای فست فود،سرخ کرده و پر ادویه پرهیز کنید.
3-از لوازم آرایشی تا حد امکان کم استفاه کنید و هیچوقت بدون پاک کردن آرایش نخوابید.
4-شیر کم چرب،سبزیجات تازه و میوه را به صورت روزانه در وعده ها و میان وعده ها بگنجانید.
5-جوش ها را دستکاری نکنید و فشار ندهید.
درمان آکنه در طب سنتی
در طب سنتی اهداف درمانی با دفع مواد زائد از طریق ادرار و پاکسازی پوست دنبال می‌شود. لذا برای درمان آکنه از پاکسازی بدن از سموم استفاده می‌شود و تمرکز بر پاکسازی پوست از آلودگی‌ها و باز کردن منافذ پوستی است.
درمان آکنه و جوش با دارو
درمان دارویی آکنه با سه گروه از داروها به نام رتینوئیدها، بنزوئیل و پراکسید و آنتی بیوتیک‌ها انجام می‌شود. داروها میزان ترشح چربی را کم می‌کند و نوسازی سلول‌های پوستی را تقویت می‌کند. این داروها با توجه به شدت و نوع آکنه توسط دکتر تجویز می‌شود و هیچ‌گاه نباید خودسرانه اقدام به مصرف این داروها نمایید.
چگونه از بروز آکنه پیشگیری کنیم؟
آکنه یک عارضه‌ی پوستی است که با رعایت کردن مواردی می‌توان از آن پیشگیری کرد یا حداقل میزان بثورات پوستی را کنترل نمود. اگر مبتلا به آکنه هستید موارد زیر را در سبک زندگی رعایت کنید.
1-رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی داشته باشید.
2-نوشیدن روزانه 8 لیوان آب به افراد مبتلا به آکنه توصیه می شود.
3-از لوازم آرایشی به خصوص کرم پودرهای سنگین استفاده نکنید.چون منافذ پوست را می بندند و مانع از خروج چربی از بدن می شود.
4-نباید جوش ها ر ا ترکاند،چون جای آنها به صورت لکه های تیره رنگ روی پوست باقی می ماند.
5-ورزش کردن باعث می شود مواد زائد و سمی از بدن دفع شود و خون در تمام بدن به گردش دربیاید.
6-سعی کنید هفته ای سه بار حمام کنید و پوست را از آلودگی ها و چربی پاک کنید.
7-پوست صورت را با آب ملایم و روزی دو الی سه بار بشویید،آب داغ و زیاد شستن پوست باعث تحریک غدد چربی و افزایش ترشح چربی در پوست می شود.
8-سیگار نکشید!
پس اگر دچار جوش یا آکنه شدیم چیکار باید بکنیم ؟
همان‌گونه که علت ایجاد جوش بسیار متفاوت است، نحوه درمان جوش نیز اختصاصی خواهد بود. هر کدام از روش‌های درمان جوش، به مدت زمان مشخصی برای اثرگذاری نیاز دارد. فراموش نکنید که فرآیند بازسازی پوست حداقل به دو ماه نیاز دارد. به همین خاطر درمان سریعی برای از بین‌بردن جوش‌های مقاوم وجود ندارد.
علت جوش‌های ناگهانی صورت معمولا تغییرات عادی و یا واکنش سریع پوست است. به همین خاطر این جوش‌ها به‌راحتی به درمان خانگی جواب داده و از بین می‌روند. این موضوع در جوش‌های مقاوم صورت و بدن کاملا متفاوت خواهد بود. برای درمان چنین جوش‌هایی، باید مدت زمان بسیار بیشتری صبر کرده و اجازه دهید بدن، خود را با تغییرات جدید سازگار کند.
هیچ‌گاه انتظار درمان یک هفته‌ای نداشته باشید. از سوی دیگر، برخی کرم‌ها و پمادهای ضد جوش، در هفته اول استفاده میزان جوش‌ها را افزایش می‌دهند. دلیل این موضوع، پدیدار شدن جوش‌های زیر پوستی است. در این حالت، به درمان خود و پزشک‌تان اعتماد کرده و مصرف داروها و کرم‌ها را ادامه دهید.
